Źródła i cechy dźwięków .Wytwarzanie dźwięków o większej i mniejszej częstotliwości .

Źródłami dźwięków są  wszystkie ciała drgające od 16 Hz do 20 000 Hz.

Dźwięki poniżej 16 Hz to infradźwięki .

Dźwięki powyżej 20 000 Hz to ultradźwięki.

Infra i ultradźwięki nie są słyszalne dla człowieka.

Ultradźwięki odbierają nietoperze , delfiny i wiele innych ssaków morskich.

Infradźwięki odbierają słonie i wieloryby.

Dźwięki charakteryzują się natężeniem ,wysokością i barwą.

Natężenie dźwięku zależy od amplitudy.

Wysokość dźwięku zależy od częstotliwości.

Barwa dźwięku zależy od rodzaju źródła oraz od natężenia.

Prędkość rozchodzenia się dźwięku zależy od ośrodka w którym się one rozchodzą np. w temp. 20 stopni Celsjusza powietrze-344 m/s ,aluminium- 5100 m/s

Zjawisko odbicia ,załamania i ugięcia fali.

Prawo odbicia fali
Kąt odbicia fali jest równy katowi padania ; oba te kąty leżą w jednej płaszczyźnie.


Ugięcie fali (dyfrakcja)

Interferencja (nakładanie fali)

Załamanie
Załamanie na miejsce na przy rozchodzeniu fali z jednego ośrodka do drugiego.

Ruch falowy

Opis mechanizmu przekazywania drgań z jednego punktu ośrodka do drugiego w przypadku fal na napiętej linie i fal dźwiękowych w powietrzu .

Cząsteczce nr. 1 została udzielona energia  kinetyczna ,dostała impuls ,który przekazała kolejnym cząsteczką.Cząsteczki te przekazując sobie energię tworzyły grzbiety i doliny fali.Gdy fala ta napotka przeszkodę ,odbije się od niej albo załamie  na granicy dwóch ośrodków ,albo też energia fali zostanie pochłonięta przez przeszkodę i fala zaniknie.

Rezonans mechaniczny

Rezonansem mechanicznym nazywamy zjawisko przekazywania energii drgań ciału z częstotliwością  równą
jego częstotliwości drgań własnych.

Każde ciało ma stała częstotliwość drgań zwana częstotliwością drgań własnych.

Wykres zależności wychylenia od czasu w ruchu drgającym ciała.

ruch drgający

x - amplituda  -największe wychylenie z poziomu równowagi (m)
T-okres drgań (czas jednego pełnego wahnięcia)(s)
f -częstotliwość-ilość drgań w ciągu sekundy (herc Hz)

T=1/f
f=1/T

Drgania gasnące-amplituda drgań w miarę upływu czasu maleje.

Przemiany energii w ruchu drgającym.

praca i moc prądu

Wzór na prace prądu:

W = U · I · t


W-praca (J)
U-napięcie (V)
I-natężenie (A)
t-czas (s)

Wzór na moc prądu :

P = U · I

P-moc (W)
U-napięcie (V)
I-natężenie (A)

prawo Ohma

R= U/I
1Ω=1V/ 1A
R-opor elektryczny odbiornika [1Ω -om]
U-napięcie [V]
I-natężenie [A]

Prawo Ohma 
Natężenie prądu elektrycznego płynącego przez odbiornik jest wprost proporcjonalne do napięcia panującego na jego końcach.

Wzór na Prawo Ohma :

I=U/R

Napięcie elektryczne i jego pomiar

Źródłami prądu są : akumulatory, baterie i ogniwa .

Do pomiaru napięcia używamy woltomierza , który podłączamy równolegle do odbiornika.

U-napięcie [V-wolt]

Przykładowe wartości napięcia:

- w systemie nerwowym człowieka -ok.0,05 V

-jedno ogniwo-1,5V

-bateryjki kieszonkowe-4,5 V

-w instalacji motocykloweji samochodowej- 6 ; 12 ; 24 V

- w instalacji domowej -230 ; 380 V

-w sieci kolei -3000 V

-napiecie pioruna -15 000 000 V

Natężenie prądu elektrycznego

Wzór na natężenie prądu elektrycznego:
I=q/s
I- natężenie prądu elektrycznego [A]
q-ładunek elektryczny [C]
s-czas [s]
[1A]=[1C/1s]

Natężenie prądu wynosi 1A ,jeżeli w czasie 1s przez poprzeczny przekrój przewodnika przepływa ładunek elektryczny równy 1 C.

Do pomiaru natężenia prądu używamy amperomierza ,który do obwodu włączamy szeregowo.


Amperomierz w szeregu moge umieścic gdzie chcę.

Prąd elektryczny - przepływ ładunków elektrycznych

Prąd elektryczny -ukierunkowany przepływ ładunków elektrycznych (ujemnych).






Prąd  elektryczny w obwodzie wywoluje skutki :świetlne , termiczne ,mechaniczne ,magnetyczne i chemiczne.

Warunki przepływu prądu :
-źródło prądu
-obwód zamkniety

przydatne wzory z klasy 1 i 2 gimnazjum

F=m x g
F- siła (N)
m -masa (kg)
g- przyspieszenie ziemskie (m/s<sup>2 ) 

F=m x a 
F-siła (N)
m-masa (kg)
a -przyspieszenie (</sup>m/s<sup>2)

d= m/v
d lub ro -gestość ( kg/</sup> m³⁾  
m-masa (kg)   
^{v-objętość (} m<sup>3)

p= Fn/S
p-ciśnienie(Pa)
Fn-siła nacisku (N)
S- pole powierzchni (m^2)

V=S/t
V-predkość( m/s)
S-droga (m)
t- czas (s)

S=at^2/2
S-droga (m)
a-przyspieszenie (m/s^2)
t-czas (s)

S=Vx t/2
S-droga (m)
V-prędkość (m/s)
t-czas(s)

W=F x S
W-praca (J)</sup>
F-siła (N)
S-droga (m)

P=W/t
P-moc (V)
W- praca (J)
t - czas (s)

Ek=mv^2/2
Ek-energia kinetyczna (J)
m- masa (kg)
v-prędkość(m/s)

Ep=m x g x h
Ep-energia potencjalna (J)
m-masa (kg)
g-przyspieszenie ziemskie (m/s^2)
h-wysokość (m)

p= ro x g x h 
p-ciśnienie hydrostatyczne (Pa)
ro-gestość( kg/m^3)
g-przyspieszenie ziemskie (m/s^2)
h-wysokość (m)

Q=Cw x m x delta t
O-ciepło (J)
Cw-ciepło właściwe (J/kg x stopień Celsjusza lub Kelwina)
m-masa (kg)
delta t -przyrost temperatury (stopień Celsjusza lub Kelwina)

Ct-Q/m 
Ct-ciepło topnienia (J /kg)
Q-ciepło (J)
m-masa (kg)

Pole elektryczne-to właściwość przestrzeni ,polegająca na tym ,że na ciała naelektryzowane działają siły elektryczne.

Pole centralne-to pole elektryczne wytworzone przez ładunek punktowy.

Pole jednorodne -linie sił pola są do siebie równoległe.

elektryzowanie przez dotyk

elektryzowanie przez dotyk folii aluminiowej

zasada zachowania ładunku elektrycznego

Zasada zachowania ładunku elektrycznego

W układzie odosobnionym ciał całkowity ładunek elektryczny ,będący sumą  ładunków dodatnich i ujemnych ,pozostaje niezmienny .

Układ odosobniony to taki,w którym nie ulega zmianie liczba elementów i nie ma wpływu czynników zewnętrznych na jego elementy .Inaczej mówiąc jest to układ odizolowany od otoczenia

budowa atomów

Atomy składają się z jądra i otaczających to jądro elektronów. W jądrze znajdują się z kolei nukleony: protony i neutrony. Neutrony są cząsteczkami obojętnymi elektrycznie, protony noszą ładunek elektryczny dodatni, zaś elektrony – ujemny.
W każdym obojętnym atomie liczba protonów i elektronów jest jednakowa. W takiej sytuacji łączony ładunek protonów i elektronów wynosi zero. Atomy z liczbą elektronów różną od liczby protonów nazywane są jonami, czyli atomami posiadającymi ładunek elektryczny. O właściwościach atomów decyduje głównie liczba protonów w jądrze atomowym. Grupy atomów o takiej samej liczbie protonów w jądrze, a różnej ilości neutronów określamy jako izotopy danego pierwiastka.
Atomy są podstawowymi elementami budującymi materie. 

Rysunek schematyczny:

elektryzowanie ciał

Teraz zajmę się elektrostatyką .

Co to jest elektryczność ?

Elektryczność - to właściwość ,którą nabierają ciała w wyniku pocierania

Co to jest elektryzowanie?

Elektryzowanie - to czynność pocierania  

Istnieją dwa rodzaje elektryczności :

a) ujemna -taką posiada ebonit

b)dodatnia-taka posiada szkło

++  i --    to ładunki jednoimienne :odpychają się

+-            to ładunki różnoimienne : przyciągają  się

 przed elektryzowaniem ciała są elektrycznie obojętne
tylko ładunki ujemne maja zdolność przemieszczania

Dzisiaj pokaże kilka doświadczeń na elektrostatykę
1.



 

2.

 

3.

topnienie lodu-doświadczenie

 

 

 

W tym doświadczeniu chciałam pokazać w jakiej temperaturze topi się lód (0 stopni Celsjusza) i jak gdy się całkowicie rozpuści temperatura, wtedy już wody  zaczyna wzrastać do temperatury pokojowej.

temperatura wrzenia i parowania wody

Najpierw przypomnijmy sobie : co to jest parowanie?
Parowanie to zmiana stanu skupienia substancji z stanu ciekłego w stan gazowy.
Temperatura wrzenia i parowania wody:
Woda wrze w temperaturze 100 stopni Celsjusza , natomiast  paruje w każdej temperaturze nawet poniżej zera (para wodna jest niewidoczna).

pierwsza zasada termodynamiki i energia wewnętrzna

Pierwsza zasada termodynamiki:
Zmiana energii wewnętrznej ciała (delta U) jest równa sumie pracy wykonanej nad ciałem przez siły zewnętrzne (W) i ciepła przekazanego temu ciału z otoczenia(Q) .
wzór:

 

objaśnienie wzoru:

 

delta U-przyrost energii wewnętrznej

Q-ilość przekazanej energii(ciepła)

W-praca

Energią wewnętrzną ciała nazywamy sumę wszystkich rodzajów energii  atomów i czasteczek ,z których ciało jest zbudowane.
Podstawową jednostką temperatury w układzie SI jest K (kelwin).
0K=- 273 stopnie Celsjusza
0 stopni Celsjusza =273K
 

Sposoby przekazywania energii wewnętrznej:

1. przewodnictwo (np.metale ,garnki )
2. konwekcja (np.czajnik ,grzałka)
3. promieniowanie (np.kuchenka mikrofalowa)

 



ciepło topnienia i krzepnięcia

Zacznijmy od tego: co to jest topnienie i krzepnięcie?
Topnienie to przejście ze stanu stałego w stan ciekły , natomiast krzepnięcie to proces odwrotny do topnienia ,czyli przejście ze stanu ciekłego w stan stały.
Temperatura topnienia i krzepnięcia :
Topnienie dla większości ciał odbywa się w stałej dla danego ciała temperaturze.Nazywanej temperaturą topnienia.W tej samej temperaturze ciała krzepną .Temperatury topnienia i krzepnięcia są  dla danej substancji takie same.
wzór na ciepło topnienia:

objaśnienie wzoru:

Ct-ciepło topnienia (J/kg)

Q-ciepło(J)

m-masa(kg)

schemat zmian stanów skupienia

zmiany stanów skupienia:

ciepło właściwe

Ciepło właściwe substancji jest liczbowo równe ciepłu potrzebnemu do ogrzania 1 kg substancji o 1 stopień Celsjusza lub 1K.
wzór na ciepło właściwe:




Q-ciepło(J)
Cw-ciepło właściwe(J/kg  razy stopień Celsjusza)
m- masa (kg)
delta T-przyrost  temperatury(stopień Celsjusza , kelwin)
ciepło właściwe wybranych substancji:

Mój blog   będzie w wiekszości poświecony fizyce w 2 i 3 klasie gimnazjum ,a więc bedę sie starała  zamieszczać na nim informacje przydatne do powtórki przed egzaminem gimnazjalnym. Mam nadzieje, że przypadnie wam do gustu  i będziecie go często i chetnie odwiedzać. Jakieś pytania i uwagi proszę zamieszczać w komentarzach